Hadde eg sett denne filmen for 15-20 år sidan så hadde eg rista på hovudet og tenkt at det fanst ikkje eit snev av realisme i galskapen. Ingen er vel villege til å gå så langt som dette for å halde på skjønnleik og ungdommelegheit? Men i 2025 er situasjonen litt anleis. Eg er ikkje ein augneblink i tvil om at det er meir enn ei handfull kvinnfolk som hadde hoppa på dette toget av galskap utan å blunke.
Amerikansk bodyhorror (2024)
Med Demi Moore, Margaret Qualley & Dennis Quaid
Regi: Coralie Fargeat
Lengde: 2 timar og 21 minutt
Eg kunne skrive ei heil avhandling om denne filmen. Det er så mykje gull å hente at eg veit ikkje kva ende eg skal gripe tak i fyrst. 
Ein kompis av meg såg filmen samstundes som meg i si eiga stove, og det tok ikkje lang tid før det tikka inn ei melding til meg: “Noe av det sykeste jeg har sett siden Braindead!!”
Og eg lyg ikkje om eg seier at det stemmer. Dette er noko av det mest absurde og geniale eg har sett på skjermen på LANG tid.
Så, kvar skal eg starte? Historia handlar om den avdanka superstjerna Elisabeth Sparkle (Demi Moore) som byrjar å dra på åra. Ho er framleis vakker, men i hennar yrke er ikkje kvinner lengjer attraktive når dei bikkar 50.
Ho får nyss i at TV-selskapet ho jobbar for vil byte ho ut med noko yngre og sprekare, og i sin desperasjon tyr ho til injeksjonar som skal bringe fram ein “ny og betre versjon av seg sjølv”.
Så trappar ho opp på audition som den nydelege og freshe Sue (Margaret Qualley), og akkurat som i sine yngre dagar tek ho verda med storm. Men det bryggar opp til konflikt mellom dei to kvinnene, som sjølv om dei skal vere ein og same person, har veldig ulike meiningar og ynskjer i kvardagen.
Enter bodyhorror av ypperste klasse. Du vrir deg i sofaen medan Sue stel både livskraft og ikkje minst fysiske element frå Elisabeth. Og det går fort i nedoverbakken.
Elisabeth blir mildt sagt styggare og styggare, og det er vondt å sjå på. Dei har to kroppar som dei må dele på; ei veke kvar. Men Sue byrjar å pushe grensene og blir i sin kropp lengjer enn ho skal. Og for kvar gong ho gjer dette, blir Elisabeth eldre og skrøpelegare.
Den kroppen som er ute av spel blir gøymd på badet, bak ei løyndomsfull dør, og du kvir deg kvar gong du forstår at du skal få eit glimt av Elisabeth.
Filmen er nydeleg. Foto, scenografi, SFX og skodespelarane er heilt fantastiske. Det er som å sjå ein vond draum utspele seg på skjermen; kvar einaste liten detalj er planlagd og finpussa.
Og det er tydeleg at Fargeat har henta inspirasjon frå mange av dei som har briljert på sølvskjermen opp igjennom tidene.
Du finn respektfulle nikk til både Alfred Hitchcock sin Psycho (1960) og Stanley Kubrick sin The Shining (1980), og eg for min del føler at fleire idèar til sluttscenene har blitt lånt frå Peter Jackson sine tidlegare krumspring som Braindead (1992) og Meet the Feebles (1989).
Og herregud så vakkert det er!
Men for meg blir det meir ein samfunnskritisk kunstfilm enn ein reinspikka skrekkfilm. Den set skjønnheitstyraniet på spissen så det stikk heilt inn i sjela, og den set fokus på korleis kvite gamle (og EKLE) menn framleis har eit overtak på korleis kvinner skal vere. Pene jenter skal smile og halde kjeft. Gjere som dei får beskjed om og vere vakre nikkedokker. Og den dagen rompa di ikkje er så stram som den var då du var 18 kan du like gjerne pakke snippsekken din og ryke og reise.
Som nemnd innledningsvis hadde eg sett på denne filmen som ein tøysete og fjasete liten sak om eg hadde sett den i førre tiår. Men i dag føler eg den er høgst reell for tida me lever i. For 15-20 år sidan var eg ikkje klar over at det eksisterte kvinner som var villege til å sprøyte sement inn i rumpeballane sine for å få den perfekte sprettrompa.
Så om eit produkt som dette såkalla “the Substance” hadde kome på marknaden, tvilar eg ikkje ein augneblink på at køen hadde stått herifrå til Hollywood for å få prøve det uansett kva konsekvensane hadde vore.
I seg sjølv er dette ein 5’ar. Men sjølv om filmen heng med deg lengje etter at rulleteksten har trilla over skjermen, så er det ikkje skrekk og gru som får deg til å sitje og gruble. Det er alt det andre. Du mistar ikkje nattesøvnen fordi du ligg med ei gruande frykt for kva som gøymer seg under senga di etter å ha sett denne. Så som skrekkfilm landar det på ein 4’ar, sjølv om eg oppfordrar alle som har mage til å kome gjennom så mykje blod og gørr og dinglande kroppsdelar å sjå den. Den er absolutt verd det.